İLAHİ
  
1. Bende sığar iki cihân ben bu cihâna sığmazam
    Cevher-i lâmekân benim kevn ü mekâna sığmazam

1. (İki cihan (dünya ve ahiret) benim içime sığar, ancak ben bu dünyaya
    sığmam. Mekansızlık cevheri bende, ben bu aleme sığmam.)



2. Kevn ü mekândır âyetim zâta gider bidâyetim
     Sen bu nişân ile beni bil ki nişâne sığmazam

2. (Bütün varlıklar ve mekan benim delilimdir. Başlangıcım varlık sahibi
    olan Zat'la başlar. Sen beni bu işaretle tanı, ama bil ki ben bu
    işarete de sığmam.)



3. Kimse gümân ü zann ile olmadı Hakk ile biliş
    Hakkı bilen bilir ki ben zann ü gümâna sığmazam

3. (Hiç kimse zanla, kuşkuyla Hakk'ı bilenlerden olmadı.
     Hakk'ı bilen bilir ki, ben zanna ve kuşkuya da sığmam.)



4. Sûrete bak vü ma'nîyi sûret içinde tanı kim
    Cism ile cân benim velî cism ile câna sığmazam

4. (Dış görünüşe bakıp bu dış görünüş içinde gerçek manayı, iç görünüşü tanı.
     Çünkü beden de, ruh da  benim. Ancak ben ruha da, bedene de sığmam.)



5. Hem sadefim hem inciyim haşr ü sırât
    Bunca kumâş ü raht ile ben bu dükâna sığmazam

5. (Hem inci kabuğu, hem de inciyim, yani hem dış hem iç. Mahşer meydanı
    ve Sırat. Bunca kumaş ve binek takımıyla ben bu dükkâna sığmam.)



6. Genc-i nihân benim ben uş ayn-ı ayân benim ben uş
    Gevher-i kân benim ben uş bahr ile kâna sığmazam

6. (İşte gizli hazine benim. Görünenin aynısı işte benim. Bu hazine kaynağının
     incisi de işte benim. Ancak ben ne denize, ne de kaynağa sığmam.)



7. Arş ile ferş ü kâf ü nûn bende bulundu cümle çün
    Kes sözünü uzatma kim şerh u beyâna sığmazam

7.  (Yeryüzü ile gökyüzü ve "kâf" ile "nun" gibi bütün herşey bende bulunduğu
     için, ey bana akıl vermeye kalkışan kişi sesini kes. Çünkü ben, sözlere
     ve açıklamalara sığmam.)



8. Gerçi muhît-i a'zâmım adım âdem durur âdemim
    Dâr ile kün fekân benim ben mu mekâna sığmazam

8. (Gerçi her tarafı kaplayan ulu varlık benim, adım insan olduğu için, insanım.
    Mâlik olan da, "ol" denilince olan da benim, ben bu mekana da sığmam.)



9. Cân ile hem cihân benim dehr ile hem zamân benim
    Gör bu latifeyi ki ben dehr ü zamâna sığmazam

9. (Ruhla aynı cihanı paylaşan, âlemle aynı zamanı yaşayan benim. Ancak şu
     hoşluğa bak ki, ben ne bu âleme, ne de bu zamana sığarım.)



10. Encüm ile felek benim vahy ile melek benim
      Çek dilini vü epsem ol ben bu lisâna sığmazam

10. (Yıldızlarla felek benim. Vahiy de, melek de benim. Dilini tut ve konuşma,
       çünkü ben bu dile de sığmam.)



11. Zerre benim güneş benim çâr ile penc ü şeş benim
      Sûreti gör beyân ile çünkü beyâna sığmazam

11. (En küçük varlık da, güneş de benim. Dört (dört unsur: toprak, su, rüzgâr,
       ateş), beş (beş duyu) ile altı (altı yön: sağ, sol, ön, arka, üst, alt) da
       benim. Sözle anlatılan  görünüşü gör, ancak ben anlatılana da sığmam.)



12. Zât ileyim sıfât ile Kadr ileyim Berât ile
      Gül-şekerim nebât ile piste-dehâna sığmazam

12. (Sıfatımdan dolayı Zât ile birlikteyim, Berat'ım, imtiyazım nedeniyle
      Kadr içindeyim, itibardayım. Şeker kamışı sayesinde gül tatlısıyım.
      Kapalı ağızlara sığmam.)



13. Şehd ile hem şeker hem şems benim kamer benim
      Rûh-ı revân bağışlarım rûh-ı revâna sığmazam

13. (Bal ile şeker benim Güneş benim, Ay benim. Herkese akıcı bir ruh
       bağışlarım, ancak kendim bu akıcı ruha sığmam.)



14. Tîr benim kemân benim pîr benim civân benim
      Devlet-i câvidan benim îne vü âna sığmazam

14. (Ok benim, yay benim, yaşlı benim, genç benim, sonsuz devlet benim,
      mekana ve zamana sığmam.)



15. Yer ü gökü düzen benim geri dönüp bozan benim
      Cümle yazı yazan benim ben bu dîvâna sığmazam

15. (Yerle göğü düzenleyen benim, sonra dönüp bozan benim bütün yazıları
       yazan benim, ben bu divâna sığmam.)



16. Nâra yanan şecer benim çarha çıkar hacer benim
      Gör bu odun zebânesin ben bu zebâne sığmazam

16. (Ateşten yanan ağaç  benim, göğe çıkan taş benim. Bu ateşin alevini gör.
      Ben bu lügate sığmam.)



17. Gerçi bugün Nesîmîyim Hâşîmîyim Kureyşîyim
      Bundan uludur âyetim âyet ü şâna sığmazam

17. (Gerçi bugün Nesimîyim, Hâşîmîyim Kureyşîyim ama menzilim bundan
       büyüktür, ben menzile ve şâna sığmam.)

Seyyid Nesimî
( 14. yy. - 15. yy )





Alevi Bektaşi Şiirleri Antolojisi 1, S. 275



Bu şiiri sesli izlemek için tıklayınız.