7 Mayıs 1911 tarihinde Cide'de [Kastamonu] dünyaya gelen Rıfat Ilgaz, 1930 yılında Kastamonu Muallim Mektebi'nden mezun oldu. Altı yıl ilkokul öğretmenliği yapan şair daha sonra öğrenimine Ankara Gazi Eğitim Enstitüsü'nde devam etti ve 1938 yılında mezun olarak Adapazarı Ortaokulu Türkçe öğretmenliğine atandı.

1939 yılında İstanbul Karagümrük Ortaokulu'nda Türkçe öğretmenliğine başlayan Ilgaz'ın yazı ve şiirleri 1940 yılında Çığır, Oluş, Ulus, Güneş, Yücel, Varlık, Hamle ve Yeni İnsanlık dergilerinde yayınlandı ve aynı yıl Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü'ne girdi.

1942 yılında Ömer Faruk Toprak ile Yürüyüş Dergisi'ni çıkaran şairin ilk kitabı "Yarenlik" 1943 yılında yayınlandı ve büyük ilgi gördü. 1944 yılında yayınlanan "Sınıf" adlı şiir kitabı Sıkıyönetim Komutanlığı kararı ile toplatıldı ve bir süre cezaevinde kaldı. Serbest bırakıldıktan sonra bir yıl öğretmenlik yaptı. Bu arada hastalığı nedeniyle Validebağ Sanatoryumu'nda yattı.

1947 yılından sonra arkadaşlarıyla çeşitli dergi ve gazeteler çıkardı, bunlarda yöneticilik ve yazarlık yaptı. Ocak 1953'te "Devam" adlı şiir kitabı yayınlandı ve bu kitabı da toplatıldı ve kendisi tekrar cezaevine kondu. 1952-1960 yılları arasında siyasi baskılar nedeniyle yazılarını takma adlarla yazmak zorunda kaldı.

1961 Anayasası yürürlüğe girdikten sonra kendi adıyla yazı ve şiir yayınlama özgürlüğüne kavuşan Rıfat Ilgaz, Demokrat İzmir, Vatan, Yeni Gün, Yeni Ulus gazeteleri ile Akbaba dergisinde yazılar yazdı. Sınıf Yayınları'nı kurdu ve kendi kitaplarını yayınladı. 1970 yılında Basın Şeref Kartı'nı aldı.

1974 yılında emekli olarak doğum yeri olan Cide'ye yerleşti. 12 Eylül 1980 döneminde gözaltına alındı. 70 yaşında gerekçesiz sorguya çekildi ve 1 aydan fazla gözaltında kaldı. Tutukluluğu sona erdikten sonra İstanbul'a, oğlunun yanına, yerleşti.

2 Temmuz Sivas Madımak Olayı'nda başta yakın dostu Asım Bezirci olmak üzere birçok kişinin katledildiği haberine çok üzülen Rıfat Ilgaz, olaydan 5 gün sonra, 7 Temmuz 1993 tarihinde yaşama veda etti ve Zincirlikuyu Mezarlığı'na, Asım Bezirci'nin yanına defnedildi.

BAZI ESERLERİ:

Şiir:
Yarenlik (1943)
Sınıf (1944)
Yaşadıkca (1947)
Devam (1953)
Üsküdarda Sabah Oldu (1954)
Soluk Soluğa (1962)
Karakılçık (1969)
Uzak Değil (1971)
Güvercinim Uyur mu (1974)
Kulağımız Kirişte (1983)
Ocak Katırı Alagöz (1987)
Çocuk Bahçesi (çocuk, 1995)
Bütün Şiirleri (9 cilt, 1983) 

Roman:
Hababam Sınıfı (1957)
Pijamalılar [ Bizim Koğuş ] (1959)
Karadenizin Kıyıcığında (1969) 
Halime Kaptan (1972) 
Meşrutiyet Kırathanesi [Geçmişe mazi] (1974) 
Karartma Geceleri (1974)
Sarı Yazma (1976) 
Yıldız Karayel (1981) 
Apartıman Çocukları (1984) 
Hoca Nasrettin ve Çömezleri (1984) 
Hababam Sınıfı İcraatın İçinde (1987) 

Öykü:
Radarın Anahtarı (1957) 
Don Kişot İstanbul'da (1957) 
Kesmeli Bunları (1962) 
Şevket Ustanın Kedisi (1965) 
Garibin Horozu (1969) 
Altın Ekicisi (1972) 
Palavra [ Don Kişot İstanbul'da]  (1972)
Bunadı Bu Adam (1972) 
Hababam Sınıfı Uyanıyor (1972) 
Hababam Sınıfı Baskında (1972) 
Hababam Sınıfı Sınıfta Kaldı (1972) 
Rüşvetin Alamancası (1982) 
Sosyal Kadınlar Partisi (1983) 
Çalış Osman Çiftlik Senin (1983) 
Şeker Kutusu (1990) 

Anı:
Yokuş Yukarı (1982) 
Kırk Yıl Önce Kırk Yıl Sonra (1986) 
Dördüncü Bölük (1992)

Çocuk:
Bacaksız Kamyon Sürücüsü 
Bacaksız Okulda 
Bacaksız Paralı Atlet 
Bacaksız Tatil Köyünde 
Bacaksız Sigara Kaçakcısı 
Öksüz Civciv 
Küçük Cekmece Okyanusu 
Cankurtaran Yılmaz 
Kumdan Betona 

ÖDÜLLERİ:

1982 - Madaralı Roman Ödülü (Yıldız Karayel)
1982 - Orhan Kemal Roman Armağanı (Yıldız Karayel)
1987 - Ömer Faruk Toprak Şiir Ödülü (Ocak Katırı Alagöz)
1993 - Edebiyatçılar Derneği Onur Ödülü 

ŞİİRLERİ